Reaktif Bağlanma Bozukluğu
Reaktif Bağlanma Bozukluğu
Genel bilgiler
Tepkisel bağlanma bozukluğu, bir bebeğin veya küçük bir çocuğun ebeveynleri veya bakıcıları ile sağlıklı bağlar kuramadığı nadir fakat ciddi bir durumdur. Çocuğun rahatlık, şefkat ve bakım gibi temel ihtiyaçları karşılanmazsa ve başkalarıyla sevgi dolu, ilgili, istikrarlı bağlar kurulmazsa tepkisel bağlanma bozukluğu gelişebilir.
Uygun tedavi ile reaktif bağlanma bozukluğu olan çocuklar, bakıcılar ve başkalarıyla daha istikrarlı ve sağlıklı ilişkiler geliştirebilir. Tepkisel bağlanma bozukluğunun tedavileri, istikrarlı, besleyici bir ortamın nasıl yaratılacağını öğrenmeyi ve olumlu çocuk ve bakıcı etkileşimleri sağlamayı içerir. Ebeveyn veya bakıcı danışmanlığı ve eğitimi yardımcı olabilir.
Reaktif bağlanma bozukluğunun belirtileri
Tepkisel bağlanma bozukluğu genellikle bebeklik döneminde başlar. Tepkisel bağlanma bozukluğunun erken çocukluk döneminin ötesindeki belirti ve semptomları hakkında çok az araştırma vardır ve 5 yaşından büyük çocuklarda ortaya çıkıp çıkmadığı belirsizliğini koruyor.
Belirtiler ve semptomlar şunları içerebilir:
• Açıklanamayan geri çekilme, korku, üzüntü veya sinirlilik
• Üzgün ve cansız görünüm
• Rahatlık aramamak veya rahatlık verildiğinde yanıt vermemek
• Gülümsemede başarısızlık
• Başkalarını yakından izlemek ancak sosyal etkileşime girmemek
• Alındığında ulaşamama
• Peekaboo veya diğer etkileşimli oyunları oynamaya ilgi duymama
• Davranış sorunları
• Destek veya yardım aramamak
Ne zaman doktora görünmeli
Çocuğunuz zaman içinde devam eden herhangi bir ilgili belirti gösteriyorsa, bir değerlendirme almayı düşünün. Tepkisel bağlanma bozukluğu olmayan veya otizm spektrum bozukluğu gibi başka bir bozukluğu olan çocuklarda bazı belirtiler ortaya çıkabilir. Bazen küçük çocuklar bazı geçici belirti ve semptomlar gösterebilir, ancak bunlar kısa süreli, küçük olma eğilimindedir veya gelişimsel sorunlara neden olmaz. Çocuğunuzun, davranışlarının daha ciddi bir soruna işaret edip etmediğini belirleyebilecek bir pediatrik psikiyatr veya psikolog tarafından değerlendirilmesi önemlidir.
Reaktif bağlanma bozukluğunun nedenleri
Bebeklerin ve küçük çocukların kendilerini güvende hissetmeleri ve güven geliştirmeleri için istikrarlı ve şefkatli bir ortama ihtiyaçları vardır. Temel duygusal ve fiziksel ihtiyaçları bakıcılar tarafından tutarlı bir şekilde karşılanmalıdır. Örneğin, bir bebek ağladığında, rahatlık, yemek yeme veya bebek bezi değiştirme ihtiyacı, göz teması, gülümseme ve okşamayı içerebilecek ortak bir duygusal alışverişle karşılanmalıdır.
İhtiyaçları görmezden gelinen veya bakıcılarından duygusal tepki eksikliğiyle karşılanan bir çocuk, bakım veya rahatlık beklemez veya bakıcılarla istikrarlı bir bağ oluşturmaz.
Neden bazı bebeklerin ve çocukların reaktif bağlanma bozukluğu geliştirdiği ve diğerlerinin geliştirmediği açık değildir. Tepkisel bağlanma bozukluğu ve nedenleri hakkında çeşitli teoriler mevcuttur ve daha iyi bir anlayış geliştirmek ve teşhis ve tedavi seçeneklerini iyileştirmek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
Reaktif bağlanma bozuklğunun risk faktörleri
Şiddetli sosyal ve duygusal ihmalden veya istikrarlı bağlar geliştirme fırsatının olmamasından kaynaklanan reaktif bağlanma bozukluğu geliştirme riski, örneğin:
• Bir çocuk yurdunda veya başka bir kurumda yaşamak
• Koruyucu aileleri veya bakıcıları sık sık değiştirin
• Ciddi akıl sağlığı sorunları, suç davranışı veya ebeveynliklerini bozan madde bağımlılığı olan ebeveynlere sahip olmak
• Birincil bakıcının tekrar tekrar ev dışına yerleştirilmesi, hastaneye yatırılması veya ölümü nedeniyle ebeveynlerden veya diğer bakıcılardan uzun süreli ayrı kalma
Bununla birlikte, ciddi şekilde ihmal edilen çocukların çoğunda reaktif bağlanma bozukluğu gelişmez.
Reaktif bağlanma bozukluğunun istenmeyen yan etkileri
Uygun tedavi olmadan, reaktif bağlanma bozukluğu birkaç yıl devam edebilir ve ömür boyu sürecek sonuçlar doğurabilir. Bunlar, ilişkiler, sosyal etkileşimler, zihinsel ve fiziksel sağlık, davranış, entelektüel gelişim ve madde bağımlılığı ile ilgili sorunları içerebilir.
Daha büyük çocuklar ve yetişkinlerdeki sorunların erken çocukluk dönemindeki reaktif bağlanma bozukluğu deneyimleriyle ilişkili olup olmadığını belirlemek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
Reaktif bağlanma bozukluğunu önleme
Tepkisel bağlanma bozukluğunun önlenip önlenemeyeceği kesin olarak bilinmemekle birlikte, gelişim riskini azaltmanın yolları olabilir. Bebekler ve küçük çocukların istikrarlı, şefkatli bir ortama ihtiyaçları vardır ve temel duygusal ve fiziksel ihtiyaçları tutarlı bir şekilde karşılanmalıdır. Aşağıdaki ebeveynlik önerileri yardımcı olabilir.
• Bol bol oyun oynayarak, onunla konuşarak, göz teması kurarak ve gülümseyerek çocuğunuzla aktif bir şekilde ilgilenin.
• İhtiyaçlarını hızlı ve etkili bir şekilde karşılayabilmek için bebeğinizin farklı ağlama türleri gibi ipuçlarını yorumlamayı öğrenin.
• Besleme, banyo yapma veya alt değiştirme sırasında çocuğunuzla sıcak, besleyici bir etkileşim sağlayın.
• Dokunma, yüz ifadeleri ve ses tonuyla çocuğun duygularına hem sözlü hem de sözsüz yanıtlar verin.
• Bebekler veya çocuklarla ilgili deneyiminiz veya beceriniz yoksa, derslere katılın veya çocuklarla gönüllü olun. Bu, besleyici bir şekilde nasıl etkileşim kuracağınızı öğrenmenize yardımcı olacaktır.