Osteonekroz

Avasküler Nekroz ya da Osteonekroz

Genel Bilgi

Avasküler nekroz, kemik dokusunun yeteri miktarda kanlanamaması sonucu oluşan kemik dokusunun yaşamını kaybetmesi sonucu oluşan patolojidir.. Diğer asıyla osteonekroz da denilen bu patolojide kemikte küçük kırılmalar ve bunun sonucunda da çökmeler oluşabilmektedir. Bu patolojilerin olması aylar hatta bazen yıllar sürebilir.

Avasküler nekroz yine yüksek ya da uzun süreli steroid ilaç kullanımı ve çok fazla alkol tüketimi ile de ilişkili olabilir.

Herkesde görülebilmesine rağmen özellikle 30-50 yaşlar arasında en fazla görülebilir.

Hastalığın Belirtileri Nelerdir?

Bazı hastalarda erken dönemde hiçbir şikâyet görülmezken, ilerleyen dönemlerde eklemler üzerine çöken ağırlık nedeniyle zarar görebilir. Olayın ilerleyen dönemlerinde kişi yatakta uzanırken dahi acı duyabilir. Bu ağrılar hafif orta ya da çok ağır ağrılar olabilir. Büyük bir kısmı yavaş yavaş artan şekilde ağrılardır.

Bu patolojinin kalçada olması durumunda ağrılar özellikle kasıklarda uyluk bölgelerinde veya kalça merkezlerinde olabilir. Avasküler nekroz kalçada görülebildiği gibi yine omuzlar, diz eller ve ayaklarda da görülebilir.

Bazı kişilerde avasküler nekrozlar her iki tarafı tutacak şekilde de gelişmiş olabilir.

Doktora Başvuru İhtiyacı Ne Zaman Doğar?

Vücudunuzdaki herhangi bir eklemde uzun süre devam eden ağrılar olduğunda mutlaka ortopedi ya da fizik tedavi uzmanına başvurun. Burada özellikle muhtemel oluşmuş kırık ya da çıkık gibi durumların ekarte edilmiş olması gerekmektedir.

Avasküler Nekroza Neler Sebep Olabilir?

Avasküler nekrozun oluşabilmesi için bir kemiğin beslendiği kanın kemiğe gelmemesi yani kan akışının kesilmesi gerekmektedir. Bu nedenle kan akışını kesintiye uğratan sebepleri incelemek gerekir.

Kan Akışını Azaltan Sebepler Nelerdir?

• Eklemlerde ya da kemiklerde travmaya bağlı olarak oluşan kırık ya da çıkıklar neticesinde kan damarları zarar görebilir ve kanlanma olmaz.

•Kanser hastaları radyasyon tedavisi gördüğünde bu durum kemiklere ve eklemlere zarar verip kemik kırıkları ve damarlarda kanlanma bozukluğu yapabilir.

• Kan damarlarında şeker ya da bazı metabolik hastalıklardan dolayı damarlarda yağ oluşumları birikerek damarın tıkanmasına ve kanlanma bozukluğuna sebep olabilir.

• Orak hücreli kansızlık ve Gaucher hastalığı gibi metabolik durumlarda da kemikte kan akışı azalabilir.

Bazen sebebi bilinmeden de kanlanma azalabilir.

•Aşırı alkol kullanımı, steroid başta olmak üzere bazı ilaçlar ve genetik durumlar da damar kanlanmasını azalıp avasküler nekroza neden olabilir.

Risk Faktörleri Nelerdir?

• Travmalar. Kalça çıkığına veya kırıklarına yol açan yaralanmalarda kendine yakın kan damarlarına zarar verebilir ve bu durum da kemiklerdeki kan akışını yavaşlatabilir, kemiğe gelen kan azalabilir.

• Steroid kullanımı. Prednizon ya da Metil Prednison  gibi yüksek dozda kullanılan kortikosteroid ilaçların kullanımı avasküler nekrozun yaygın nedenlerinden biridir. Nedeni bilinmemekle beraber steroid hormonlarının damarlarda yağ parçalarının artıp damarları tıkadığına inanılıyor..

• Çok fazla alkol almak. Her gün düzenli alkol tüketen kişilerde de bir iki yılda kan damarlarında yağ birikintileri oluşarak avasküler nekroz görülebilir.

• Bifosfonat kullanımı. Multipl miyelom ve metastatik meme kanseri gibi kanserler için kemik dokusunu srtleştirmek için kullanılan bu ilaçlar da kanlanmayı azaltarak avasküler nekroza sebep olabilir.

• Belirli tıbbi tedaviler. Kanserli hastalarda radyoterapi kullanılırsa kemik zayıflayabilir ve kırıklar ve bunun sonucunda da kanlanma azalabilir. Başta böbrek nakli olmak üzere organ nakillerind ede bu duruma rastlanabilir.

İstenmeyen Durumlar Nelerdir?

Tedavi edilmeyen avasküler nekroz kötüleşerek kemikte çökmelere sebep olabilir.. Avasküler nekroz ayrıca kemiğin düzgün kaybettirerek ciddi artritler de oluşturabilir.

Bu Durumu Önleyebilir miyiz?

• Alkolü içecekler kısıtlayın günde en fazla bir duble alın.

• Kolesterol seviyelerinizin düşük olmasına dikkat edin. Kolesterolden zengin yiyecekleri azaltın.  

• Steroid kullanımınız varsa mutlaka doktor takiplerinizi yaptırın bu kullanım risk oluşturabilir.

• Sigara içmeyin. Sigara içmek kan damarlarını daraltır ve bu da kan akışını azaltabilir.

Anka Sağlık Ekibi