İltihaplı Bağırsak Hastalığı (IBD)

İltihaplı Bağırsak Hastalığı (IBD)

Genel bilgiler

İltihaplı bağırsak hastalığı (IBD), sindirim sisteminizdeki dokuların uzun süreli (kronik) iltihaplanmasını içeren bozuklukları tanımlayan bir terimdir. IBD türleri şunları içerir:

• Ülseratif kolit. Bu durum, kalın bağırsağınızın (kolon) ve rektumunuzun astarı boyunca iltihaplanma ve yaraları (ülserler) içerir.

• Crohn hastalığı. Bu IBD türü, genellikle sindirim sisteminin daha derin katmanlarını içerebilen sindirim sisteminizin astarının iltihaplanması ile karakterize edilir. Crohn hastalığı en sık ince bağırsağı etkiler. Bununla birlikte, kalın bağırsağı ve nadiren üst gastrointestinal sistemi de etkileyebilir.

Hem ülseratif kolit hem de Crohn hastalığı genellikle ishal, rektal kanama, karın ağrısı, yorgunluk ve kilo kaybı ile karakterizedir.

Bazı insanlar için IBD sadece hafif bir hastalıktır. Diğerleri için, yaşamı tehdit eden komplikasyonlara yol açabilen zayıflatıcı bir durumdur.

İltihaplı bağırsak hastalığının belirtileri

İnflamatuar bağırsak hastalığı semptomları, inflamasyonun ciddiyetine ve nerede meydana geldiğine bağlı olarak değişir. Semptomlar hafif ila şiddetli arasında değişebilir. Muhtemelen aktif hastalık dönemleriniz ve ardından remisyon dönemleriniz olacaktır.

Hem Crohn hastalığı hem de ülseratif kolit için ortak olan belirti ve semptomlar şunları içerir:

• İshal

• Tükenmişlik

• Karın ağrısı ve kramp

• Dışkıda kan

• İştah azalması

• İstenmeyen kilo kaybı

Ne zaman doktora görünmeli

Bağırsak alışkanlıklarınızda kalıcı bir değişiklik yaşarsanız veya inflamatuar bağırsak hastalığının belirti ve semptomlarından herhangi birine sahipseniz doktorunuza görünün. İnflamatuar barsak hastalığı genellikle ölümcül olmasa da, bazı durumlarda hayatı tehdit eden komplikasyonlara neden olabilen ciddi bir hastalıktır.

İltihaplı bağırsak hastalığının nedenleri

İnflamatuar bağırsak hastalığının kesin nedeni bilinmemektedir. Daha önce diyet ve stresten şüpheleniliyordu, ancak şimdi doktorlar bu faktörlerin IBD'yi ağırlaştırabileceğini ancak IBD'nin nedeni olmadığını biliyorlar.

Muhtemel sebeplerden biri bağışıklık sistemi arızasıdır. Bağışıklık sisteminiz istilacı bir virüs veya bakteriyle savaşmaya çalıştığında, atipik bir bağışıklık tepkisi, bağışıklık sisteminin sindirim sistemindeki hücrelere de saldırmasına neden olur.

Birkaç gen mutasyonu IBD ile ilişkilendirilmiştir. Kalıtım da, IBD'nin hastalığı olan aile üyeleri olan kişilerde daha yaygın olmasında rol oynuyor gibi görünmektedir. Bununla birlikte, IBD'si olan çoğu kişinin bu aile öyküsü yoktur.

İltihaplı bağırsak hastalığının risk faktörleri

• Yaş. IBD geliştiren çoğu kişiye 30 yaşından önce teşhis konur. Ancak bazı insanlar 50'li veya 60'lı yaşlarına kadar hastalığı geliştirmezler.

• Irk veya etnik köken. IBD beyaz insanlarda daha yaygın olmasına rağmen, herhangi bir ırkta ortaya çıkabilir. Diğer ırk ve etnik kökenlerde de vakalar artıyor.

• Aile öyküsü. Ebeveyn, kardeş veya çocuk gibi yakın bir akrabanızda hastalık varsa, daha yüksek risk altındasınız.

• Sigara içiyor. Sigara içmek, Crohn hastalığını geliştirmek için en önemli kontrol edilebilir risk faktörüdür.

Sigara içmek ülseratif koliti önlemeye yardımcı olabilir. Bununla birlikte, genel sağlığa olan zararı, herhangi bir faydadan daha ağır basar ve sigarayı bırakmak, sindirim sisteminizin genel sağlığını iyileştirebileceği gibi, başka birçok sağlık yararı da sağlayabilir.

• Steroid olmayan anti-inflamatuar ilaçlar. Bunlara ibuprofen (Advil, Motrin IB, diğerleri), naproksen sodyum (Aleve), diklofenak sodyum ve diğerleri dahildir. Bu ilaçlar, IBD geliştirme riskini artırabilir veya IBD'si olan kişilerde hastalığı kötüleştirebilir.

İltihaplı bağırsak hastalığının istenmeyen yan etkileri

Ülseratif kolit ve Crohn hastalığının bazı ortak komplikasyonları vardır ve diğerleri her bir duruma özgüdür. Her iki durumda bulunan komplikasyonlar şunları içerebilir:

• Kolon kanseri. Kolonunuzun çoğunu etkileyen ülseratif kolit veya Crohn hastalığına sahip olmak, kolon kanseri riskinizi artırabilir. Düzenli aralıklarla yapılan kolonoskopi ile kanser taraması, genellikle teşhis konulduktan yaklaşık 8 ila 10 yıl sonra başlar. Bu testi ne zaman ve ne sıklıkta yaptırmanız gerektiğini doktorunuza sorun.

• Deri, göz ve eklem iltihabı. IBD alevlenmeleri sırasında artrit, deri lezyonları ve göz iltihabı (üveit) dahil olmak üzere belirli bozukluklar ortaya çıkabilir.

• İlaç yan etkileri. IBD için bazı ilaçlar enfeksiyon riski ile ilişkilidir. Bazıları, belirli kanserleri geliştirme konusunda küçük bir risk taşır. Kortikosteroidler osteoporoz, yüksek tansiyon ve diğer durumlarla ilişkilendirilebilir.

• Primer sklerozan kolanjit. IBD'li kişilerde görülen bu oldukça nadir durumda, iltihaplanma safra kanallarında skarlaşmaya neden olur. Bu yara izi sonunda kanalları daraltarak safra akışını kısıtlar. Bu sonunda karaciğer hasarına neden olabilir.

• Kan pıhtıları. IBD damarlarda ve atardamarlarda kan pıhtılaşması riskini artırır.

• Şiddetli dehidrasyon. Aşırı ishal dehidrasyona neden olabilir.

Crohn hastalığının komplikasyonları şunları içerebilir:

• Bağırsak tıkanıklığı. Crohn hastalığı, bağırsak duvarının tüm kalınlığını etkiler. Zamanla, bağırsak bölümleri kalınlaşabilir ve daralabilir, bu da sindirim içeriğinin akışını engelleyebilir. Bağırsağınızın hastalıklı kısmını çıkarmak için ameliyat gerekebilir.

• Yetersiz beslenme. İshal, karın ağrısı ve kramplar yemek yemenizi veya bağırsağınızın sizi beslemeye yetecek kadar besini emmesini zorlaştırabilir. Hastalığın neden olduğu düşük demir veya B-12 vitamini nedeniyle anemi geliştirmek de yaygındır.

• Fistüller. Bazen enflamasyon, bağırsak duvarını tamamen geçerek bir fistül oluşturabilir - vücudun farklı bölümleri arasında atipik bir bağlantı. Anal bölgenin (perianal) yakınında veya çevresinde fistüller en sık görülen türdür. Ancak dahili olarak veya karın bölgesinin duvarına doğru da oluşabilirler. bazılarında

vakalarda, bir fistül enfekte olabilir ve apse olarak bilinen enfekte bir irin cebi oluşturabilir.

• Anal fissür. Bu, anüsü kaplayan dokuda veya enfeksiyonların meydana gelebileceği anüs çevresindeki deride küçük bir yırtıktır. Genellikle ağrılı bağırsak hareketleriyle ilişkilidir ve perianal fistüle yol açabilir.

Ülseratif kolit komplikasyonları şunları içerebilir:

• Zehirli megakolon. Ülseratif kolit, toksik megakolon olarak bilinen ciddi bir durum olan kolonun hızla genişlemesine ve şişmesine neden olabilir.

• Kolonda bir delik (delikli kolon). Delikli bir kolona en yaygın olarak toksik megakolon neden olur, ancak kendi başına da oluşabilir.