Aplastik Anemi
Aplastik Anemi
Genel Bilgiler
Aplastik anemi, vücudunuz yeterince yeni kan hücresi üretmeyi bıraktığında ortaya çıkan bir durumdur. Bu durum kişiyi yorgun ve enfeksiyonlara ve kontrolsüz kanamaya daha yatkın hale getirir.
Nadir ve ciddi bir durum olan aplastik anemi her yaşta gelişebilir. Aniden ortaya çıkabilir veya yavaş yavaş ortaya çıkabilir ve zamanla kötüleşebilir. Hafif veya şiddetli olabilir.
Aplastik anemi tedavisi, ilaçlar, kan nakli veya kemik iliği nakli olarak da bilinen kök hücre naklini içerebilir.
Aplastik aneminin belirtileri
Aplastik aneminin hiçbir semptomu olmayabilir. Mevcut olduğunda, belirti ve semptomlar şunları içerebilir:
• Nefes darlığı
• Hızlı veya düzensiz kalp atış hızı
• Soluk cilt görünümü
• Sık veya uzun süreli enfeksiyonlar
• Açıklanamayan veya kolay morarma
• Burun kanaması ve diş eti kanaması
• Kesiklerden kaynaklanan uzun süreli kanama
• Deri döküntüsü
• Baş dönmesi
• Baş ağrısı
• Ateş
Aplastik anemi kısa ömürlü olabilir veya kronik hale gelebilir. Şiddetli ve hatta ölümcül olabilir.
Aplastik Anemi Nedenleri
Kemik iliğindeki kök hücreler kan hücreleri üretir - kırmızı hücreler, beyaz hücreler ve trombositler. Aplastik anemide kök hücreler zarar görür. Sonuç olarak, kemik iliği ya boştur (aplastik) ya da az sayıda kan hücresi içerir (hipoplastik).
Aplastik aneminin en yaygın nedeni, bağışıklık sisteminizin kemik iliğinizdeki kök hücrelere saldırmasıdır. Kemik iliğine zarar verebilecek ve kan hücresi üretimini etkileyebilecek diğer faktörler şunlardır:
• Radyasyon ve kemoterapi tedavileri. Bu kanserle savaşan tedaviler kanser hücrelerini öldürürken, kemik iliğindeki kök hücreler de dahil olmak üzere sağlıklı hücrelere de zarar verebilir. Aplastik anemi bu tedavilerin geçici bir yan etkisi olabilir.
Toksik kimyasallara maruz kalma. Pestisitlerde ve böcek ilaçlarında kullanılan bazı toksik kimyasallar ve benzinin bir bileşeni olan benzen, aplastik anemi ile ilişkilendirilmiştir. Bu tip anemi, hastalığınıza neden olan kimyasallara tekrar tekrar maruz kalmaktan kaçınırsanız iyileşebilir.
• Bazı ilaçların kullanımı. Romatoid artrit tedavisinde kullanılan ilaçlar ve Kloramfenikol gibi bazı antibiyotikler aplastik anemiye neden olabilir.
• Viral bir enfeksiyonlar. Kemik iliğini etkileyen viral enfeksiyonlar, aplastik anemi gelişiminde rol oynayabilir. Aplastik anemiye bağlı virüsler arasında hepatit, Epstein-Barr, sitomegalovirüs, parvovirüs B19 ve HIV bulunur.
• Hamilelik. Bağışıklık sisteminiz hamilelik sırasında kemik iliğinize saldırabilir.
• Bilinmeyen faktörler. Çoğu durumda, doktorlar aplastik aneminin (idiyopatik aplastik anemi) nedenini belirleyemezler.
Diğer nadir bozukluklarla bağlantılar
Aplastik anemisi olan bazı kişilerde, paroksismal noktürnal hemoglobinüri olarak bilinen ve kırmızı kan hücrelerinin çok erken parçalanmasına neden olan nadir bir bozukluk da vardır. Bu durum aplastik anemiye yol açabilir veya aplastik anemi paroksismal noktürnal hemoglobinüriye dönüşebilir.
Fanconi anemisi, aplastik anemiye yol açan nadir görülen, kalıtsal bir hastalıktır. Bununla doğan çocuklar, ortalamadan daha küçük olma eğilimindedir ve gelişmemiş uzuvlar gibi doğum kusurlarına sahiptir. Hastalık kan testleri yardımı ile teşhis edilir.
Risk faktörleri
Aplastik anemi nadirdir. Riski artırabilecek faktörler şunları içerir:
• Kanser için yüksek doz radyasyon veya kemoterapi ile tedavi
• Toksik kimyasallara maruz kalma
• Bazı reçeteli ilaçların kullanımı — örneğin bakteriyel enfeksiyonları tedavi etmek için kullanılan kloramfenikol ve romatoid artriti tedavi etmek için kullanılan altın bileşikleri gibi
• Belirli kan hastalıkları, otoimmün bozukluklar ve ciddi enfeksiyonlar
• Hamilelik, nadiren
Aplastik anemiyi önleme
Çoğu aplastik anemi vakası için önleme yoktur. Böcek öldürücülere, herbisitlere, organik çözücülere, boya sökücülere ve diğer toksik kimyasallara maruz kalmaktan kaçınmak, hastalık riskinizi azaltabilir.