Akromegali

Akromegali

Genel Bilgiler

Akromegali, hipofiz beziniz yetişkinlik döneminde çok fazla büyüme hormonu ürettiğinde gelişen hormonal bir bozukluktur.

Çok fazla büyüme hormonunuz olduğunda, kemikleriniz büyür. Çocuklukta bu, boy uzamasına yol açar ve gigantizm olarak adlandırılır. Ancak yetişkinlikte boyda bir değişiklik olmaz. Bunun yerine kemik boyutundaki artış el, ayak ve yüz kemikleri ile sınırlıdır ve akromegali olarak adlandırılır.

Akromegali nadir olduğundan ve fiziksel değişiklikler uzun yıllar içinde yavaş yavaş meydana geldiğinden, durumun tanınması bazen uzun zaman alabilir. Tedavi edilmeyen yüksek büyüme hormonu seviyeleri, kemiklerinize ek olarak vücudun diğer kısımlarını da etkileyebilir. Bu, ciddi, hatta bazen yaşamı tehdit eden sağlık sorunlarına yol açabilir. Ancak tedavi, komplikasyon riskinizi azaltabilir ve özelliklerinizin genişlemesi de dahil olmak üzere semptomlarınızı önemli ölçüde iyileştirebilir.

Akromegalinin belirtileri

Akromegalinin yaygın bir belirtisi genişlemiş eller ve ayaklardır. Örneğin, alıştığınız yüzükleri takamadığınızı ve ayakkabı numaranızın giderek arttığını fark edebilirsiniz.

Akromegali ayrıca çıkıntılı bir alt çene ve kaş kemiği, genişlemiş bir burun, kalınlaşmış dudaklar ve dişleriniz arasında daha geniş boşluklar gibi yüzünüzün şeklinde kademeli değişikliklere neden olabilir.

Akromegali yavaş ilerleme eğiliminde olduğundan, erken belirtiler yıllarca belli olmayabilir. Bazen insanlar fiziksel değişiklikleri yalnızca eski fotoğrafları yenileriyle karşılaştırarak fark ederler.

Genel olarak, akromegali belirti ve semptomları kişiden kişiye değişiklik gösterme eğilimindedir ve aşağıdakilerden herhangi birini içerebilir:

• Büyümüş eller ve ayaklar

• Yüz kemikleri, dudaklar, burun ve dil dahil olmak üzere genişlemiş yüz özellikleri

• Kaba, yağlı, kalınlaşmış cilt

• Aşırı terleme ve vücut kokusu

• Deri dokusunun küçük büyümeleri (cilt etiketleri)

• Yorgunluk ve eklem veya kas güçsüzlüğü

• Ağrı ve sınırlı eklem hareketliliği

• Genişlemiş ses telleri ve sinüsler nedeniyle derinleşen, boğuk bir ses

• Üst solunum yolunun tıkanması nedeniyle şiddetli horlama

• Görüş problemleri

• Kalıcı veya şiddetli olabilen baş ağrıları

• Kadınlarda adet döngüsü düzensizlikleri

• Erkeklerde erektil disfonksiyon

• Sekse karşı ilgi kaybı

Ne zaman doktora görünmeli

Akromegali ile ilişkili belirti ve semptomlarınız varsa, muayene için doktorunuzla iletişime geçin.

Akromegali genellikle yavaş gelişir. Aile üyeleriniz bile ilk başta bu bozuklukta meydana gelen kademeli fiziksel değişiklikleri fark etmeyebilir. Ama erken teşhis

uygun bakımı almaya başlayabilmeniz için önemlidir. Akromegali tedavi edilmezse ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.

Akromegalinin Nedenleri

Akromegali, hipofiz bezi uzun bir süre boyunca çok fazla büyüme hormonu (GH) ürettiğinde ortaya çıkar.

Hipofiz bezi, beyninizin tabanında, burnunuzun köprüsünün arkasında bulunan küçük bir bezdir. GH ve bir dizi başka hormon üretir. GH, fiziksel büyümenizi yönetmede önemli bir rol oynar.

Hipofiz bezi kan dolaşımınıza GH saldığında, karaciğerinizi insülin benzeri büyüme faktörü-1 (IGF-1) adı verilen bir hormon üretmesi için tetikler - bazen insülin benzeri büyüme faktörü-I veya IGF-I olarak da adlandırılır. IGF-1, kemiklerinizin ve diğer dokularınızın büyümesine neden olan şeydir. Çok fazla GH, akromegali belirtilerine, semptomlarına ve komplikasyonlara neden olabilen çok fazla IGF-1'e yol açar.

Yetişkinlerde, çok fazla GH üretiminin en yaygın nedeni bir tümördür:

• Hipofiz tümörleri. Akromegali vakalarının çoğuna hipofiz bezinin kanserli olmayan (iyi huylu) bir tümörü (adenom) neden olur. Tümör aşırı miktarda büyüme hormonu üretir ve bu da akromegalinin birçok belirti ve semptomuna neden olur. Baş ağrısı ve görme bozukluğu gibi akromegali semptomlarının bazıları, yakındaki beyin dokularına baskı yapan tümörden kaynaklanır.

• Hipofiz dışı tümörler. Akromegali olan birkaç kişide, akciğerler veya pankreas gibi vücudun diğer bölgelerindeki tümörler hastalığa neden olur. Bazen bu tümörler GH salgılar. Diğer durumlarda, tümörler, hipofiz bezine daha fazla GH yapması için sinyal veren büyüme hormonu salgılatıcı hormon (GH-RH) adı verilen bir hormon üretir.

Akromegalinin İstenmeyen Yan Etkileri

Tedavi edilmediği takdirde akromegali büyük sağlık sorunlarına yol açabilir. Komplikasyonlar şunları içerebilir:

• Yüksek tansiyon (hipertansiyon)

• Yüksek kolestorol

• Kalp sorunları, özellikle kalp büyümesi (kardiyomiyopati)

• Kireçlenme

• 2.Tip-2 diyabet

• Tiroid bezinin büyümesi (guatr)

• Kolonunuzun astarında kanser öncesi büyümeler (polipler)

• Uyku apnesi, uyku sırasında solunumun tekrar tekrar durduğu ve başladığı bir durum

• Karpal tünel Sendromu

• Artan kanserli tümör riski

• Omurilik sıkışması veya kırıkları

• Görme değişiklikleri veya görme kaybı

Akromegalinin erken tedavisi bu komplikasyonların gelişmesini veya kötüleşmesini önleyebilir. Tedavi edilmeyen akromegali ve komplikasyonları erken ölüme neden olabilir.