Abdominal Aort Anevrizması
Genel Bilgiler
Abdominal aort anevrizması, vücuda kan sağlayan ana atar damarın (aort) alt kısmında genişlemiş bir alandır. Aort damarı, kalpten göğüs ve karnın ortasından geçer.
Aort vücuttaki en büyük kan atar damarıdır, bu nedenle yırtılmış bir abdominal aort anevrizması hayatı tehdit eden ve büyük bir olasılıkla ölümle sonuçlanabilen kanamaya neden olabilir.
Ölüm riski, anevrizmanın boyutuna ve ne kadar hızlı büyüdüğüne bağlı olarak değişir
Abdominal aort anevrizmasının belirtileri
Abdominal aort anevrizmaları genellikle fark edilir belirtiler olmadan yavaş büyür ve tespit edilmelerini zorlaştırır. Bazı anevrizmalar asla yırtılmaz. Birçoğu hafif başlar ve küçük kalır. Diğerleri zamanla, bazen de hızla büyür.
Büyüyen bir abdominal aort anevrizmanız varsa, şunları fark edebilirsiniz:
• Karın bölgesinde veya karın tarafında (karın) derin, sürekli ağrı
• Sırt ağrısı
• Göbek deliğine yakın bir nabız
Ne zaman doktora görünmeli
Göğüste ya da karında ağrınız varsa, özellikle ağrı ani ve şiddetliyse, derhal tıbbi yardım alın.
Abdominal aort anevrizmasının nedenleri
Anevrizmalar aort boyunca herhangi bir yerde gelişebilir, ancak çoğu aort anevrizması aortun göbek bölgesinde (karın) bulunan kısmında meydana gelir. Abdominal aort anevrizmasının gelişiminde aşağıdakiler de dahil olmak üzere birkaç şey rol oynayabilir:
• Arterlerin sertleşmesi (ateroskleroz). Ateroskleroz, bir kan atar atar damarının astarında yağ ve diğer maddeler biriktiğinde oluşur.
• Yüksek kan basıncı. Yüksek tansiyon, aort duvarlarına zarar verebilir ve zayıflatabilir.
• Kan atar damarı hastalıkları. Bunlar kan atar damarlarının iltihaplanmasına neden olan hastalıklardır.
• Aortta enfeksiyon. Nadiren, bir bakteriyel veya mantar enfeksiyonu, abdominal aort anevrizmalarına neden olabilir.
• Travma. Örneğin, bir araba kazasında yaralanmak abdominal aort anevrizmalarına neden olabilir.
Risk faktörleri
• Tütün kullanımı. Sigara içmek aort anevrizmaları için en güçlü risk faktörüdür. Sigara içmek aort duvarlarını zayıflatarak aort anevrizması ve anevrizma yırtılması riskini artırır. Ne kadar uzun süre ve ne kadar çok sigara içerseniz veya tütün çiğnerseniz, aort anevrizması geliştirme şansınız o kadar artar. Doktorlar, halen sigara içen veya eski sigara içen 65 ila 75 yaş arasındaki erkeklerde abdominal aort anevrizmasını taramak için bir kerelik abdominal ultrason önermektedir.
• Yaş. Abdominal aort anevrizmaları en sık 65 yaş ve üstü kişilerde görülür.
• Erkek olmak. Erkekler, kadınlardan çok daha sık abdominal aort anevrizması geliştirir.
• Beyaz olmak. Beyaz olan kişilerde abdominal aort anevrizması riski daha yüksektir.
• Aile öyküsü. Ailede abdominal aort anevrizması öyküsü olması, bu duruma sahip olma riskini artırır.
• Diğer anevrizmalar. Dizin arkasındaki arter veya göğüsteki aort (torasik aort anevrizması) gibi başka bir büyük kan atar atar damarında anevrizma olması, abdominal aort anevrizması riskini artırabilir.
Aort anevrizması riski altındaysanız, doktorunuz kan basıncınızı düşürmek ve zayıflamış arterlerdeki stresi azaltmak için ilaçlar gibi başka önlemler önerebilir.
Abdominal aort anevrizmasının istenmeyen yan etkileri
Aort duvarının bir veya daha fazla tabakasındaki yırtıklar (aort diseksiyonu) veya yırtılmış bir anevrizma ana komplikasyonlardır. Bir yırtılma, yaşamı tehdit eden iç kanamaya neden olabilir. Genel olarak, anevrizma ne kadar büyükse ve ne kadar hızlı büyürse, yırtılma riski de o kadar büyük olur.
Aort anevrizmasının yırtıldığı belirti ve belirtiler şunları içerebilir:
• Yırtılma hissi olarak tanımlanabilen, ani, yoğun ve kalıcı karın veya sırt ağrısı
• Düşük kan basıncı
• Hızlı nabız
Aort anevrizmaları da bölgede kan pıhtılaşması riskini artırır. Bir kan pıhtısı anevrizmanın iç duvarından kopar ve vücudunuzun herhangi bir yerindeki bir kan atar atar damarını tıkarsa, ağrıya neden olabilir veya bacaklara, ayak parmaklarına, böbreklere veya karın organlarına kan akışını engelleyebilir.
Abdominal aort anevrizması önleneblir mİ?
Aort anevrizmasını önlemek veya aort anevrizmasının kötüleşmesini önlemek için aşağıdakileri yapın:
• Sigara içmeyin veya tütün ürünleri kullanmayın. Sigara içmeyi veya tütün çiğnemeyi bırakın ve ikinci el dumandan kaçının. Bırakma konusunda yardıma ihtiyacınız varsa, yardımcı olabilecek ilaçlar ve tedaviler hakkında doktorunuzla konuşun.
• Sağlıklı diyetle beslen. Çeşitli meyve ve sebzeler, kepekli tahıllar, kümes hayvanları, balık ve az yağlı süt ürünleri yemeye odaklanın. Doymuş ve trans yağlardan kaçının ve tuzu sınırlayın.
• Tansiyonunuzu ve kolesterolünüzü kontrol altında tutun. Doktorunuz reçeteli ilaçlar verdiyse, bunları talimatlara göre alın.
• Düzenli egzersiz yapın. Haftada en az 180 dakika orta düzeyde aerobik aktivite almaya çalışın. Aktif olmadıysanız, yavaş başlayın ve toparlayın. Hangi tür aktivitelerin sizin için uygun olduğu konusunda doktorunuzla konuşun.